Ներկայացնում ենք «Ֆրեյա միության» կանանց քարոզարշավի շրջանակներում People in Need միջազգային կազմակերպության և ԵՄ-Չեխիայի զարգացման գործակալության «Քաղաքացիական հասարակության դերակատարները որպես փոփոխության նախաձեռնողներ Հարավային Կովկասում և Մոլդովայում» ծրագրի աջակցությամբ պատրաստված հոդվածների շարք։ «Ալիք մեդիան» ծրագրի մեդիա-գործընկերն է:
Գոգա Խատիաշվիլին մարդու իրավունքների հարցերով փորձագետ է, Իլիայի պետական համալսարանում և Վրաստանի ազգային համալսարանում հրավիրված դասախոս։
Վրացական օրենսդրությունը գենդերային հիմքով սեփականության ձեռքբերման հարցը չի սահմանում, սակայն իրականությունը բոլորովին այլ է։ Ի՞նչ իրավիճակ ունենք գործնականում։
Թեև վրացական օրենսդրության համաձայն՝ կանայք և տղամարդիկ ունեն ժառանգության նույն իրավունքը, ավանդաբար ընտանեկան ունեցվածքը մնում է տղամարդուն: Այնուամենայնիվ, սա չի ընկալվում որպես տնտեսական բռնության ձև ո՛չ համայնքի, ո՛չ էլ զոհի կողմից: Ավանդական-մշակութային ազդեցություններն այնքան ուժեղ են, որ կանանցից ժառանգության պահանջը սխալ է ընկալվում հասարակության մեծ մասի կողմից։ Նույնիսկ, երբ կանայք տեղյակ են իրենց ժառանգական իրավունքների մասին, նրանք հազվադեպ են պայքարում իրենց հնարավոր տնտեսական օգուտների համար:
Պաշտոնական տվյալներով՝ Վրաստանի գրեթե բոլոր շրջաններում կանայք պետական ռեգիստրում գրանցված ունեցվածքով զիջում են տղամարդկանց։ Ի՞նչ եք կարծում, ինչով է պայմանավորված տվյալների անհավասարակշռությունը:
Պետական ռեգիստրում գրանցման նման պատկերի իրական պատճառները բացատրելու համար խորը ուսումնասիրություն է հարկավոր, թեև կարող ենք ենթադրել, որ տվյալների տարբերությունը ազդում է հաստատված հայրիշխանական մշակույթի և իրազեկվածության պակասի վրա (օրինակ՝ իրազեկվածության մակարդակը կարող է կտրուկ ցածր լինել տվյալ համայնքում): Գենդերային հավասարության և կանանց հզորացման նկատմամբ վերաբերմունքը շրջանում նույնպես կարող է դեր խաղալ:
Ինչպիսի՞ խոչընդոտների են հանդիպում անշարժ գույք չունեցող կանայք: Ելնելով ձեր պրակտիկայից, ինչպիսի՞ դեպքերի եք հանդիպել:
Անպայման պետք է նշել, որ բռնության ենթարկողից կանանց տնտեսական կախվածությունը, ներառյալ մասնավոր սեփականության բացակայությունը, բռնության այս աստիճան հաճախակի դեպքերի հիմնական պատճառներից մեկն է: Օմբուդսմենի ուսումնասիրությունը հաստատել է, որ կանանց մեծ մասն ապաստարանում պատսպարվել է սոցիալ-տնտեսական ծանր պայմանների պատճառով։ Նրանցից շատերը եկամուտներ չունեին, անշարժ գույք էլ իրենց անունով գրանցված չէր։
2017 թվականին ՄԱԿ-ի Կանանց կազմակերպության և Geostat-ի համատեղ ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ բնակարանային խնդիրները որոշիչ գործոններից են, որի պատճառով կանայք շարունակում են մնալ այն տանը, որտեղ իրենց բռնության են ենթարկում: Չնայած բռնությանը, շատերը չեն կարողանում վերադառնալ հայրական տուն, քանի որ նրանց ընտանիքները հրաժարվում են հետ ընդունել: Տարածված կարծիք է, որ աղջիկը հարսանիքից հետո թողնում է ծնողների տունը և կորցնում այնտեղ բնակվելու իրավունքը։ Սա նշանակում է, որ բռնության ենթարկված կանայք չեն կարող ապաստան փնտրել իրենց ծնողների մոտ։
Նյութի բովանդակությունը բացառապես «Ֆրեյա միության» պատասխանատվությունն է, և այն կարող է չարտացոլել դոնորի և «Ալիք մեդիայի» տեսակետները:
