Բաքու-Թբիլիսի-Ջեյհան-ը ղազախական նավթի արտահանման այլընտրա՞նք

Կասպյան խողովակաշարային կոնսորցիումի (CPC) միջոցով համաշխարհային շուկա ղազախական նավթի մատակարարումները կարող են նվազել մինչև 15 մլն տոննա, տեղեկությունը տարածում է «Կոմերսանտ»-ը։

Հայտնի է, որ CPC-ի ռուսաստանյան օպերատորը երեկ հայտարարություն է տարածել, ըստ որի` ղազախական նավթի արտահանման հիմնական ուղու մատակարարումը կրկին կրճատվել է. կոնսորցիումը դրա պատճառը համարել է Նովոռոսիյսկում նավթի երկու նավամատույցների վնասը։ Կոնսորցիումն օգտագործում է, ընդհանուր առմամբ, երեք բեռնման սարքեր, որոնցից երկու ագրեգատների կորպուսներում օգոստոսին ջրասուզակները ճաքեր են հայտնաբերել : Բեռնախցիկի գործառնությունները ներկայումս կատարվում են միայն երրորդ հեռակառավարման մոնտաժով:

«Կոմերսանտ»-ը գրել է, որ այլընտրանքային ուղին ենթադրում է ղազախական նավթի տանկերներով Կասպից ծովով առաքում Ադրբեջան, ապա` արտահանում Բաքու-Թբիլիսի-Ջեյհան նավթամուղով։ Սակայն, ըստ հրապարակման գնահատականի, այս ուղղությամբ հզորությունը չի գերազանցի տարեկան 5 մլն տոննան։

Սակայն հրապարակումն ընդգծում է, որ չնայած այս ամենին, ղազախական կողմը դեռ այլընտրանքային երթուղի է մշակում։ Որպես դրա օրինակ` «Կոմերսանտ»-ը բերում է «Կազմունայգազ»-ի խորհրդի նախագահ Մագզում Միրզագալիևի հանդիպումն Ադրբեջանի պետական ​​նավթային SOCAR ընկերության նախագահ Ռովշան Նաջաֆի հետ օգոստոսի 16-ին։ Բաքվում կայացած հանդիպմանը կողմերը քննարկել են Անդրկասպյան ենթակառուցվածքի զարգացման ոլորտում ընկերությունների համագործակցության հարցը, որից հետո Միրզագալիևը ժամանել է Վրաստան և ծանոթացել Բաթումի նավթային տերմինալի և Բաթումի ծովային նավահանգստի աշխատանքներին։

Այս այցից մի քանի օր առաջ Reuters-ը, հղում անելով հավաստի աղբյուրին, գրել էր, որ «Կազմունայգազը» բանակցություններ է վարում SOCAR-ի հետ Բաքու-Թբիլիսի-Ջեյհան խողովակաշարով տարեկան 1,5 մլն տոննա ղազախական նավթի վաճառքի շուրջ։ Ըստ Reuters-ի՝ վերջնական պայմանագիրը նախատեսվում է ստորագրել օգոստոսի վերջին, իսկ մեկ ամիս անց կսկսվի նավթի փոխադրումը Բաքու-Թբիլիսի-Ջեյհան խողովակաշարով։

Գործակալության տվյալներով՝ Բաքու-Թբիլիսի-Ջեյհան առկա հոսքի հետ մեկտեղ, ծավալը կգերազանցի օրական 100 հազար բարելը կամ Կասպից գազատարի կոնսորցիումի հոսքի 8 տոկոսը։ Դրանից բացի, տարեկան ևս 3,5 մլն տոննա ղազախական նավթի տարանցումը կարող է սկսվել 2023 թվականին` ադրբեջանական խողովակաշարով դեպի Վրաստանի Սև ծովի Սուփսի նավահանգիստ։