«Բողոքի ակցիաները դիտարկման տակ». DRI-ի զեկույցը

«Ժողովրդավարության հետազոտությունների ինստիտուտ» (DRI) հասարակական կազմակերպությունը (ՀԿ) հրապարակել է «Բողոքի ակցիաները դիտարկման տակ» վերնագրով զեկույց, որը ներառում է 2022 թվականի փետրվարի 1-ից մինչև 2023 թվականի հունվարի 1-ը Թբիլիսիում և Ռուսթավիում ակտիվիստների, քաղաքական կուսակցությունների ցույցերի և ելույթների դիտարկման արդյունքները, զեկույցում նշվում են նաև, այսպես կոչված, «ծայրահեղ աջ» խմբերի հավաքի դիտարկման արդյունքները։

Զեկույցի հիմնական բացահայտումներում հեղինակները նշել են, որ քաղաքացիական ակտիվիստների և ընդդիմադիր կուսակցությունների ակցիաները, որպես կանոն, ավարտվել են անարդյունք՝ անցկացված հանդիպումների հիմնական պահանջներից ոչ մեկը չի կատարվել։ Զեկույցի եզրակացություններից մեկն այն է, որ ցույցերի մի զգալի մասն անցկացվել է քաղաքական պահանջներով կամ քաղաքական գործչի սատարելու նպատակով, իսկ սոցիալական տիպի ցույցերի թիվը չափազանց փոքր է եղել։

Ըստ զեկույցի արդյունքների՝ անցյալ տարի հատկապես լայնածավալ են եղել 2022 թվականի հունիս-հուլիս ամիսներին Վրաստանի եվրոպական արտաքին քաղաքականության ընտրությանն աջակցելու գործողությունները։ DRI-ն այս հանրահավաքը գնահատել է որպես ամենամարդաշատը ողջ դիտորդական ժամանակահատվածում (2019-2022 թթ.)։

Զեկույցի հեղինակները պարզել են նաև, որ ցույցերի ժամանակ որոշ դեպքերում իրավապահների թիվը հավասարվել կամ գերազանցել է ցուցարարներին։

«Որոշ դեպքերում ցուցարարները ձերբակալվել են առանց որևէ օրինական հիմքի։ 2021 թվականի Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ օրենսգրքում նախանշված խստացված նորմերի հիմնական հասցեատերերն իշխող կուսակցությանն ընդդիմացող կուսակցություններն են, ընդդիմադիր քաղաքական կուսակցությունների ներկայացուցիչներ և քաղաքացիական ակտիվիստներ։ Ցույցերում ձերբակալվածների նկատմամբ իրավապահների և դատարանի մոտեցումը, ըստ զեկույցի հեղինակների՝ ընտրովի է»:

Նրանց գնահատմամբ՝ ընդդիմադիր կուսակցությունների կազմակերպած հանրահավաքներում ձերբակալվածների և քաղաքացիական ակտիվիստների նկատմամբ դատարանը, որպես կանոն, անհամաչափ բարձր տուգանքներ է սահմանել, իսկ իրավապահները բանավոր խոսքի նախազգուշացմամբ ազատ են արձակել «ծայրահեղ աջ խմբերի» հանրահավաքներում ձերբակալվածներին։

Զեկույցի համաձայն՝ DRI-ի դիտորդները 2022 թվականի փետրվարի 1-ից մինչև 2023 թվականի հունվարի 1-ը դիտարկել են 50 գործողություն։