Օմբուդսմենը պատրաստ է օրենքի հեղինակների հետ խորհրդակցություններ անցկացնել

Վրաստանի հանրային պաշտպան Լևան Իոսելիանին արձագանքել է Վրաստանի խորհրդարանում «Օտարերկրյա ազդեցության թափանցիկության մասին» օրենքի նախագծի կրկնակի նախաձեռնմանը։

Օմբուդսմենը կարծում է, որ նախաձեռնության նպատակը՝ «բարձրացնել Վրաստանի համար նախատեսված օտարերկրյա օգնության հոսքերի թափանցիկությունը և ստացող կազմակերպությունների հաշվետվողականությունը, օրինական նպատակ է, չնայած դրան կարելի է հասնել առանց միավորման իրավունքի անհամաչափ միջամտության, անկախ նրանից, թե ինչպես է դա դրսևորվում կազմակերպություններին խարանելու և մարդկանց արժանապատվությունը նվաստացնելու մեջ»։

Հանրային պաշտպանի դիրքորոշմամբ՝ «վերը նշված օրինական նպատակին հասնելը» հնարավոր է գործող օրենսդրության մեջ այլ փոփոխություններ կատարելով։

«Մեկ տարի առաջ Վրաստանի խորհրդարանում նախաձեռնվել են նմանատիպ օրինագծեր, որոնք Հանրային պաշտպանի 2023 թվականի փետրվարի 24-ի և մարտի 6-ի դիմումների հիման վրա գնահատվել են ԵԱՀԿ/ԺՀՄԻԳ-ի կողմից և դիտվել որպես մարդու հիմնական իրավունքներին անհամատեղելի նախաձեռնություններ։

Վրաստանի Սահմանադրությունը սահմանում է, որ սահմանադրական մարմինները պետք է ձեռնարկեն բոլոր միջոցները իրենց լիազորությունների շրջանակում՝ ապահովելու Վրաստանի լիարժեք ինտեգրումը Եվրամիությանը և Հյուսիսատլանտյան դաշինքին»,- նշել է օմբուդսմենը:

Ըստ նրա՝ սա հատկապես պետք է հաշվի առնել, քանի որ միավորումների և արտահայտվելու ազատության, ինչպես նաև գաղտնիության իրավունքի առնչությամբ նմանատիպ կարգավորումը արտացոլված է այլ երկրների օրենսդրության մեջ Մարդու իրավունքների եվրոպական դատարանի, Արդարադատության դատարանի կողմից. «Եվրոպական միության, ԵԱՀԿ Ժողովրդավարական հաստատությունների և մարդու իրավունքների գրասենյակի (ԵԱՀԿ/ԺՀՄԻԳ), Եվրոպայի խորհրդի Մարդու իրավունքների հանձնակատարը, Վենետիկի հանձնաժողովը և ՄԱԿ-ի հատուկ զեկուցողը բացասական են գնահատել այն։

Ըստ այդմ, Հանրային պաշտպանի կարծիքով՝ խորհրդարանը չպետք է ընդունի որևէ իրավական ակտ, որը կարող է վտանգել Վրաստանի սահմանադրական նկրտումների իրականացումը»,- ասված է հայտարարության մեջ։

Հանրային պաշտպանի կարծիքով՝ «Դրամաշնորհների մասին» Վրաստանի օրենքում համապատասխան փոփոխություններ կատարելով և վերը նշված eAIMS տվյալների բազան փոփոխելով՝ հնարավոր է հեշտությամբ հասնել օտարերկրյա օգնություն ստացող կազմակերպությունների հոսքերի թափանցիկության և հաշվետվողականության բարձրացման օրինական նպատակին։

«Վրաստանի հանրային պաշտպանն իր լիակատար պատրաստակամությունն է հայտնում լրացուցիչ խորհրդակցություններ անցկացնել օրինագծի հեղինակների հետ՝ քննարկվող նախաձեռնությունները մարդու իրավունքների չափանիշներին համապատասխանեցնելու նպատակով»,- ասված է հանրային պաշտպանի հայտարարության մեջ։

Երկուշաբթի օրը՝ ապրիլի 15-ին, Վրաստանի խորհրդարանի մոտ մի քանի բողոքի ակցիա է նախատեսվում ընդդեմ «ռուսական օրենքի», որն օրակարգ է վերադարձրել իշխող «Վրացական երազանք» կուսակցությունը:

Ապրիլի 9-ին Առաջին Հանրապետության հրապարակից մինչև Թբիլիսիի կենտրոնական Ռուսթավելիի պողոտայում գտնվող Վրաստանի խորհրդարանի շենք «Ազատության երթ» անցկացվեց: Երկուշաբթի օրը՝ ապրիլի 15-ին, Վրաստանի խորհրդարանի իրավական հանձնաժողովի նիստին զուգահեռ, որի ընթացքում նախատեսված է «Օտարերկրյա ազդեցության թափանցիկության մասին» օրենքի նախագծի առաջին ընթերցումը, խորհրդարանի դիմաց ակցիա կանցկացվի։

Ապրիլի 8-ին Վրաստանի խորհրդարանի բյուրոյի նիստում քննարկվեց և պաշտոնապես գրանցվեց «գործակալների մասին» օրենքի նախագիծը: Քննարկումն ընթացավ իշխող «Վրացական երազանք» կուսակցության և ընդդիմության միջև աղմուկի ու հակասությունների պայմաններում։

Այն մասին, որ իշխող ուժի նախաձեռնած օրինագիծը «ռուսական է» և ոչ՝ եվրոպական, կարդացեք «Օրինագիծը եվրոպական չէ. համեմատական վերլուծություն» հոդվածում:

Վրաստանի իշխող «Վրացական երազանք» կուսակցությունն ապրիլի 3-ին հայտարարեց, որ մտադիր է ընդունել «գործակալների մասին» օրենքը, որը հայտնի է նաև «ռուսական օրենք» անվամբ:

Վրաստանի նախագահ Սալոմե Զուրաբիշվիլին «գործակալների օրենքը» անվանել է «ռուսական օրենք»՝ ի հեճուկս իշխող թիմի պնդումների, և մեղադրել է «Վրացական երազանքի» կառավարությանը ռուսական ուղղությանը հետևելու համար։ 

Ընդդիմությունը, երկրի քաղհասարակությունն արդեն մոբիլիզացիա են հայտարարել ընդդեմ օրինագծի շրջանառության։ Վրաստանի խորհրդարանի ընդդիմադիր պատգամավորները՝ որպես իշխող «Վրացական երազանք» կուսակցության կողմից կրկին խորհրդարան ներկայացրած «ռուսական օրենքի» հակակշիռ, գրանցել են «Օկուպանտ պետության՝ Ռուսաստանի Դաշնության ազդեցությունից պաշտպանվելու մասին» օրենքի նախագիծը։

Վրաստանի մյուս միջազգային գործընկերները՝ ԵՄ-նՆԱՏՕ-ն և մյուսները, արձագանքել են իշխող «Վրացական երազանք» կուսակցության նախաձեռնությամբ օրակարգ վերադարձրած «գործակալների մասին» օրինագծին:

Նախընտրական բևեռացում ու եվրոպական ուղու սաբոտաժ. «ռուսական օրենքի» հետևանքները